هنرمند با جنون بیگانه نیست. بسیاری از آنچه می‌بینیم و حقیقتش می‌پنداریم جز «دروغ» نیست. آدم‌ها، لبخندها، نگاه‌ها، شیرین‌ترین خطاب‌ها…

هنرمند با جنون بیگانه نیست

ذات هنر زادهٔ جنون است. اما مشتری امروزِ هنر نه ذات هنر را می‌شناسد نه با جنون آشناست.

عافیت، ترجیح هر انسانِ سطحی‌ست. قامت هنرمند از دور خوش‌خرام است و از نزدیک -برای انسان سطحی- دیوصورت. عافیت‌طلبی اقتضا می‌کند رنج را دور کنی و از جنون بگریزی. اما محضرِ هنرمند ژرفنایی‌ست بی‌انتها؛ اگر گوهرشناس باشی.

کدام هنرمند از «جنون» بری بوده است؟ اگر یک کشتی‌گیرِ حرفه‌ای از مصدومیت‌های دردناک در امان است، هنرمند هم با جنون بیگانه خواهد بود. «جزئیات» یا «نبوغ» یا هر دو، هنرمند را به تنگنای «خلاقیت» یا «جنون» می‌لغزاند. می‌گویم «تنگنا»، چه آنکه خلاقیت و جنون هرگز در فراغ‌بالی روی نمی‌دهند.

نمی‌توان مدعی دوست‌داشتنِ ونگوک بود و فراموش کرد هم‌او روزی گوشش را برای تقدیم به فاحشه‌ای بُرید. نمی‌توان همینگوی را ستود و بخشِ جنون‌زدۀ زیستنش را نادیده گرفت.

جنون تنها ملازم و مادر و همذات و آوردهٔ هنر نیست، فقر و تنگ‌دستی دستاوردهای دیگر هنرند.

مصرف‌کنندگانِ بی‌فهمِ هنر کم نیستند: نوکیسه‌گان و تازه به دوران رسیده‌هایی که اوقات‌شان را در مراکز فرهنگی می‌گذرانند و چیزی از عمقِ هنر درک نمی‌کنند.

بودن در سالن تئاتر یا کنسرتی که عطرهای ملیح زنانه و قامت استوار و ورزیدهٔ مردهای جوان را در خود گرفته، برای انسان عافیت‌جوی مشتری هنر بسیار دلپذیرتر است تا هم‌نشینی با جان و جسم و روح هنرمند رنجور و شوریده….

جایی خواندم همسر نصرت رحمانی در مصاحبه‌ای گفته است: «نگهداری از نصرت مثل نگهداری از شیشه عطر گران‌قیمت است.»

هر کسی نه شایستۀ داشتنِ عطری گران‌قیمت است، نه توانمند در پاسبانی از آن.

هنرمند با جنون بیگانه نیست و جنون را باید شناخت.

دکتر قطب‌الدین صادقی / اردیبهشت ۱۳۹۵، گفتگو با روزنامۀ شهروند: درحال‌حاضر در کشور ما مخاطبان اصلی آثار فرهنگی، نوکیسه‌های تازه‌به‌دوران‌رسیده‌ بی‌فرهنگ و بی‌سوادی هستند که کتاب و هنر برایشان فقط ویترین فخرفروشی و سرگرمی ا‌ست و فقط می‌خواهند از دیدن یک چهره‌ مطرح یا داشتن کتاب آنها سرگرم شوند. اینها فقط کتاب می‌خرند، کتاب نمی‌خوانند که پرسش برایشان ایجاد شود یا به پرسش‌های ذهنی‌شان پاسخ داده شود. اینها فقط می‌خواهند در جایی که فکر می‌کنند برایشان اعتبار اجتماعی می‌آورد و در اصطلاح «کلاس دارد»، پول خرج کنند. 

تماشا کنید

معرفی + تریلر فیلمی از زندگی ون‌سان ونگوک که با تکنیک نقاشی‌های او و به سعی نقاشان ساخته شده است. به جملۀ آغازین این ویدیو دقت کنید!

حسام الدین مطهری

حسام الدین مطهری

داستان‌نویسم. دربارۀ انسان می‌نویسم و قصه می‌بافم. این کار برایم نوعی جستجوگری است: جستجوی نور. این روزها برای امرار معاش به حرفۀ تجربه‌نویسی (UX Writing) و تبلیغ‌نویسی (Copywriting) مشغولم.

نظر شما چیست؟

حسام‌الدین مطهری

من داستان‌نویس و کپی‌رایتر هستم. دربارۀ انسان می‌نویسم و قصه می‌بافم. این کار برایم نوعی جستجوگری است: جستجوی نور.

تماس:

ایران، تهران
صندوق پستی: ۴۳۷-۱۳۱۴۵
hesam@hmotahari.com